مقایسة روش های دمایی و تشعشعی برآورد تبخیرتعرق مرجع با روش استاندارد fao penman– monteith در گرگان

برای برآورد تبخیرتعرق گیاه مرجع (et0) روش ترکیبی فائو ـ پنمن ـ مانتیث (f-p-m)، به منزلة روشی استاندارد، جهت ارزیابی نتایج سایر روش‏های تجربی در دو گروه دمایی ]بلانی ـ کریدل (b-c) و هارگریوز ـ سامانی (h-s)[ و تشعشعی ]جنسن ـ هیز (j-h) و تورک (tc)[ استفاده می‏شود. در این تحقیق، با استفاده از داده‏های ایستگاه هواشناسی کشاورزی هاشم‏آباد گرگان، واقع در اقلیمی نیمه‏خشک، مقادیر et0 برآوردی با مقادیر روش استاندارد مقایسه شد. میانگین et0 روزانة برآوردی با روش f-p-m حدود 13/3 میلی‏متر در روز به دست آمد. در مقیاس روزانه، روش tc کمترین میانگین ریشة مربع خطا (rmse) (98/0 میلی‏متر در روز) را نسبت به سه روش دیگر داشت و نزدیک‏ترین برآورد را با روش استاندارد نشان داد. در مقیاس ماهیانه، rmse حاصل از روش tc در ماه‏های فروردین و نیمة دوم سال در کمترین مقدار و به طور متوسط حدود 06/0 میلی‏متر در روز با خطای 3 درصد بود در فصل تابستان برآورد روش b-c نسبت به روش‏های دیگر بهتر و به طور میانگین 32/0 میلی‏متر (با خطای 6%) محاسبه شد؛ در حالی که در ماه‏های اردیبهشت و خرداد روش h-s، با متوسط 42/0 میلی‏متر در روز و 11 درصد خطا، بهترین برآورد را نشان داد. با توجه به کمبود داده‏های هواشناسی استفاده شده در روش f-p-m و نیاز روزافزون به برآورد et0 با روش‏های ساده‏تر، لازم است قبل از به کارگیری این روش‏ها به سازگاری آن ها با اقلیم مورد نظر و نیز تطابق آن‏ها با روش f-p-m توجه شود.